wtorek, 30 marca 2010

„Oaza” w „Warzywniaku”


Kadr z filmu A. Barańskiego "Warzywniak"

Andrzej Barański znany jest przede wszystkim ze swoich filmów fabularnych. Nie wszyscy wiedzą, że tworzył również dokumenty i animacje. W kwietniowym Kinie Nokowym zobaczymy jego dwa najnowsze filmy animowane. Miłośników sztuki ucieszy fakt, że współtwórcą obu jest jeden z najbardziej znanych na świecie polskich malarzy – Edward Dwurnik. To kolejny pokaz zorganizowany we współpracy ze Studiem Miniatur Filmowych. Po projekcji zapraszamy na spotkanie z reżyserem – 16.04. godz. 19.00, siedziba NOK przy Placu Poniatowskiego 42 w Nadarzynie.
WSTĘP WOLNY!

Twórczość Andrzeja Barańskiego wpisuje się jeden z podstawowych wątków nokowych spotkań. Jak wielu naszych dotychczasowych gości reżyser potrafi w niezwykły sposób pokazać zwyczajność. Pełnometrażowe filmy fabularne Barańskiego („Niech cię odleci mara”, »Kobieta z prowincji» czy wreszcie stanowiący uwieńczeniem długoletnich starań film o Mironie Białoszewskim („Parę osób, mały czas”) są „wyciszone, refleksyjne, bogate w bogate w realistyczne szczegóły, często autobiograficzne, bądź powstałe na podstawie utworów literackich, za którymi stoją czyjeś autentyczne przeżycia, a nawet zapis bliski etnograficznemu. Reżyser deklaruje wręcz swoją niechęć do fikcji (Lech Kurpiewski, wywiad – «Film» 27/1986).”
Barański od lat konsekwentnie podąża własną drogą, nie tylko wbrew komercyjnym wymogom, lecz także pokoleniowym nurtom (wiele z jego „szarych”, zanurzonych w codzienności filmów powstawało w czasie, gdy jego rówieśnicy tworzyli kino moralnego niepokoju).
„W przypadku Andrzeja Barańskiego ważniejsze od daty urodzenia okazało się miejsce urodzenia, miasteczko Pińczów na kielecczyźnie, jemu podobne miejsca stały się w filmach reżysera arkadią, do której niejednokrotnie wracał.” Bowiem filmy tego reżysera cechuje wyraźna fascynacja prowincją. „Prowincji potrzebuje Barański dlatego – Pisze Tadeusz Sobolewski – że rzeczywistość jest w niej rozrzedzona, życie toczy się wolniej. Lepiej widać stamtąd człowieka. Ograniczenia , jakie sobie narzuca, są pozorne – w mikrokosmosie można zobaczyć coś, co zostaje zagubione w skali makro. 'Takie ograniczenie jest rozszerzeniem'. – uważa Barański”. ( Tadeusz Sobolewski, „Gazeta Wyborcza”, 26.08.2009)
Oglądając filmy fabularne reżysera trudno uwierzyć, że w swoich, tworzonych wcześniej krótkometrażówkach chętnie sięgał po poetykę absurdu i zapowiadał się raczej na szyderczego pamflecistę.
Ważną cechą charakterystyczna twórczości Barańskiego jest niezwykła dbałość o formę, zawsze szuka środków, które najściślej przystających do przekazywanej idei.
W „Warzywniaku” i „Oazie” zdają się zbiegać wszystkie cechy charakterystyczne dla twórczości reżysera. Nawet te, które pozostają ze sobą w pozornej sprzeczności. W obu filmach Barański pokazał jak odnaleźć prowincję w wielkim mieście. W „Warzywniaku” prowincją jest świat zorganizowany wokół warzywnego kiosku na blokowisku i stali bywalcy osiedlowego sklepiku popijający od otwarcia do zamknięcia piwo.
W rozgrywającej się w latach osiemdziesiątych „Oazie” jest nią podziemny szalet w centrum wielkiego miasta, pełniący jednocześnie rolę tytułowej oazy chroniącej bohaterów przed burzliwymi wydarzeniami dziejącymi się na powierzchni. Mamy więc w tych obrazach dość specyficzną nostalgię za prowincjonalnym światem, ale też humor, momentami szyderczy, choć nie pozbawiony ciepła i sympatii dla bohaterów. Jest również, jak to u Barańskiego, fantastyczny pomysł formalny. Doprawdy reżyser nie mógł wymyślić niż lepszego niż powierzenie pracy nad stroną wizualną Edwardowi Dwurnikowi, którego ekspresyjne, a zarazem silnie zakorzenione w realności malarstwo idealnie współgra z klimatem obu opowieści.



Kadr z filmu A. Barańskiego "Warzywniak"

„Warzywniak, 360 stopni” – film animowany, 2006; dł. 25 min.; scenariusz na podstawie opowiadania Krzysztofa Jaworskiego: Andrzej Barański; reżyseria: Andrzej Barański; koncepcja plastyczna: Edward Dwurnik; namalował: Edward Dwurnik; produkcja: Studio Miniatur Filmowych, Telewizja Polska – Agencja Filmowa


Kadr z filmu A. Barańskiego "Oaza"

„Oaza” – film animowany, 2009; dł. 24 min.; scenariusz i reżyseria Andrzej Barański; koncepcja plastyczna: Edward Dwurnik; namalował: Edward Dwurnik; produkcja: Studio Miniatur Filmowych; Kino Polska Tv

Oba filmy skierowane są do widza dorosłego.


Andrzej Barański

Andrzej Barański:
reżyser filmowy, scenarzysta, autor filmów fabularnych, animowanych, dokumentalnych i oświatowych. Wielokrotnie nagradzany. Urodził się w 1941 roku w Pińczowie. Po ukończeniu Technikum Budowlanego w Kielcach studiował na Politechnice Śląskiej w Gliwicach. Na początku lat 60. współpracował ze Studenckim Teatrem Poezji „Step”, którym opiekował się Tadeu
sz Różewicz. Barański napisał dla tego teatru ok. 20 sztuk. Potem zdecydował się na edukację w szkole filmowej w Łodzi. Dyplom uzyskał w 1973. Przez kilka lat realizował filmy krótkometrażowe i oświatowe przede wszystkim w Wytwórni Filmów Oświatowych. Filmem fabularnym debiutował w 1979.

Dorota Suwalska

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz